maandag 21 februari 2011

CAREL KNEULMAN – Gerrit Jan van der Veen






Tegenover Artis op de Plantage Middenlaan bij het plantsoen Plantage Westermanlaan staat een monument uit 1973 ter nagedachtenis aan Gerrit Jan van der Veen en aan het Amsterdams kunstenaarsverzet in de Tweede Wereldoorlog in het algemeen. De beeldhouwer Gerrit van der Veen richtte in de oorlog het illegale blad De Vrije Kunstenaar op en was hoofd van de ‘falsificatiegroep’ Persoonsbewijzen centrale, die duizenden valse documenten en stempels heeft vervaardigd. Op 27 maart 1943 was Van der Veen betrokken bij de aanslag op het bevolkingsregister aan de Plantage Kerklaan. Bij deze aanslag werd het gebouw inclusief archieven voor een groot deel verwoest. Dit register was juist voor de Duitse bezetter erg handig, ze konden met de persoonsgegevens joden en ook volwassen mannen voor de ‘Arbeitseinsatz’ opsporen. Van der Veen werd bij een overval op de strafgevangenis aan de Weteringschans gepakt en op 10 juni 1944 in de duinen van Overveen gefusilleerd. De maker van het beeld, Carel Kneulman, heeft ‘de mens Gerrit van der Veen, zoals hij in zijn kracht gebroken na zijn terechtstelling neerlag’ uitgebeeld.

Geen opmerkingen: